Δημήτρης Κάρναβος χρειαζόμαστε επειγόντως καλύτερο περιβάλλον, υγιέστερες πόλεις και καθαρότερο αέρα
Σήμερα είναι η ημέρα περιβάλλοντος ο Δήμαρχος Καλλιθέας και Β Αντιπρόεδρος ΚΕΔΕ Δημήτρης Κάρναβος σαν μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, είχε αναλάβει την εκπόνηση νομοθετικής γνωμοδότησης για το «8ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον» μιας μελέτης που έγινε δεκτή και υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξίζει να δούμε χαρακτηριστικά ένα απόσπασμα από όσα έχει αναφέρει τα οποία έχουν αρχίσει όπως καταγράφονται στην επίσημη σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών παράλληλα με τα όσα καταγράφονται στο συγκεκριμένο άρθρο για την υλοποίηση τους.
Το 95% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ εκτίθεται σε συγκεντρώσεις ρύπων που υπερβαίνουν τις τιμές των κατευθυντήριων γραμμών της ΠΟΥ για την ποιότητα του αέρα
«Η πανδημία COVID-19 μάς διδάσκει ότι χρειαζόμαστε επειγόντως καλύτερο περιβάλλον, υγιέστερες πόλεις και καθαρότερο αέρα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το νέο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον προωθεί ένα βιώσιμο επιχειρηματικό περιβάλλον και προάγει οικολογικές επενδύσεις ως βάση για την επίτευξη ενός περιβάλλοντος χωρίς τοξικές ουσίες, βελτιώνει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων και δημιουργεί ανθεκτικότερες κοινότητες. Όμως, οι δήμοι και οι περιφέρειες δεν πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα πρέπει να διαθέτουν ενδεδειγμένα μέσα και επαρκείς πόρους για την επιτόπια εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των σχετικών πολιτικών, ελλείψει των οποίων δεν θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε την ανθεκτικότητά μας σε μελλοντικές πανδημίες, πόσο μάλλον να επιτύχουμε κλιματική ουδετερότητα έως το 2050».
Η ΕτΠ υπογραμμίζει ότι η παραδοσιακή τομεακή περιβαλλοντική πολιτική είναι σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματική και ζητεί την προώθηση ολοκληρωμένης διαδικασίας χάραξης πολιτικής για τη δημιουργία συνεργειών και την αποφυγή αναντιστοιχιών. Τα μέλη προτείνουν την υιοθέτηση προσέγγισης υγιούς διαβίωσης για όλους στο σύνολο των πολιτικών της ΕΕ, με μέλημα την προαγωγή της ανθρώπινης υγείας, ενός υγιούς πλανήτη, μιας υγιούς οικονομίας και μιας υγιούς κοινωνίας με ευκαιρίες για όλους.
Δεδομένης της πολυπλοκότητας των υφιστάμενων περιβαλλοντικών προκλήσεων, η υλοποίηση του 8ου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον δεν μπορεί να επιτευχθεί δεόντως μόνο από τα κράτη μέλη. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές διαθέτουν αρμοδιότητες σε καίριους περιβαλλοντικούς τομείς. Η πλήρης συμμετοχή τους είναι ζωτικής σημασίας όσον αφορά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των περιβαλλοντικών πολιτικών, αλλά και τη συνεργασία με τους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και τους τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς, τονίζουν τα μέλη.
Τα μέλη ζητούν τη στήριξη της με στόχο να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών σε όλες τις εκφάνσεις της χάραξης περιβαλλοντικής πολιτικής. Επ’ αυτού, η ΕτΠ εκφράζει τη λύπη της επειδή το 8ο ΠΔΠ δεν περιλαμβάνει την παραμικρή αναφορά στην Τεχνική πλατφόρμα συνεργασίας για το περιβάλλον , η οποία συστάθηκε το 2012 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕτΠ με σκοπό την προώθηση του διαλόγου για τα υπάρχοντα προβλήματα και τις προτεινόμενες λύσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο κατά την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ.
Η ΕτΠ υπενθυμίζει ότι οι προσπάθειες οικολογικής ανάκαμψης θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις εδαφικές ανισότητες και προκλήσεις και να διασφαλίζουν ότι καμία κοινότητα δεν μένει στο περιθώριο. Οι τοπικές και οι περιφερειακές κοινότητες χρειάζονται επαρκή μέσα και πόρους για τη βελτίωση της επιτόπιας υλοποίησης των περιβαλλοντικών πολιτικών. Η υιοθέτηση τοποκεντρικής προσέγγισης είναι ο καλύτερος τρόπος υλοποίησης των περιβαλλοντικών πολιτικών με βάση τις ιδιαιτερότητες κάθε τόπου, υπενθυμίζουν τα μέλη. Η ΕτΠ ζητεί το 8ο ΠΔΠ να υπερβεί την τυπολογία αστικών-αγροτικών περιοχών και να κάνει ρητή αναφορά σε όλα τα είδη κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων, ορεινών, νησιωτικών, αρχιπελαγικών και εξόχως απόκεντρων περιοχών.
Τα μέλη ζητούν φιλόδοξες επενδύσεις σε καίριους οικολογικούς τομείς για τη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας, με παράλληλη οικοδόμηση ανθεκτικότητας, και τονίζουν ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της έρευνας και της γνώσης και απόκτησης περισσότερων δημοσίως διαθέσιμων και εύκολα προσβάσιμων δεδομένων.
Οι τοπικοί και οι περιφερειακοί ηγέτες αιτούνται την πλήρη ενσωμάτωση των πολιτικών για το περιβάλλον, το κλίμα και την κυκλική οικονομία στις δημοσιονομικές, οικονομικές και κοινωνικές δράσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εμπίπτουν στο σχέδιο ανάκαμψης από την κρίση COVID-19. Αυτή τη στιγμή, το 30% των πόρων του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ και του μέσου NextGenerationEU προορίζεται για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η ΕτΠ ζητεί ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των τοπικών και των περιφερειακών αρχών για τη βελτίωση της διαθεσιμότητας και της διαλειτουργικότητας των δεδομένων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή υλοποίηση του 8ου ΠΔΠ.
Παρότι τα μέλη τάσσονται υπέρ του νέου πλαισίου παρακολούθησης που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο 8ο ΠΔΠ, η ΕτΠ ―λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τα υφιστάμενα πλαίσια, όπως η επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής ― ζητεί τη θέσπιση πρωταρχικών δεικτών για μείζονες τομείς όπως η κυκλική οικονομία, το κλίμα και η ενέργεια, η βιοποικιλότητα και η μηδενική ρύπανση. Η ΕτΠ προτείνει τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στον καθορισμό νέων δεικτών που θα πρέπει να περιλαμβάνουν τη διασφάλιση της ποιότητας, την ισορροπία, τη δυνατότητα εφαρμογής, την ιεράρχηση προτεραιοτήτων, την ευελιξία, τα χρονοδιαγράμματα και την περιοδικότητα.
Οι τοπικοί και οι περιφερειακοί ηγέτες υποστηρίζουν την εντατικοποίηση των προσπαθειών στον τομέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και σε σχέδια για τη νεολαία με στόχο την ενίσχυση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.
Γενικές πληροφορίες:
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’70, η περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ καθοδηγείται από διαδοχικά προγράμματα δράσης για το περιβάλλον (ΠΔΠ) που καθορίζουν στόχους προτεραιότητας προς επίτευξη εντός συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Δεδομένου ότι το 7ο ΠΔΠ έληξε το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση για το 8ο ΠΔΠ για την περίοδο έως το 2030, με στόχο να συμπληρωθεί η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Με βάση την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το 8ο ΠΔΠ περιλαμβάνει έξι στόχους προτεραιότητας .
Η νόσος COVID-19 αποτελεί ευκαιρία για την επιτάχυνση του περιβαλλοντικού θεματολογίου. Διαβάστε εδώ τη συνέντευξή μας με τον Δημήτριο Κάρναβο (EL/EPP) σχετικά με το 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (ΠΔΠ) που δημοσιεύθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021.
Συμβουλευτείτε την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος με τίτλο « Το ευρωπαϊκό περιβάλλον – κατάσταση και προοπτικές 2020 ».
Όσον αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση, από το 2000 παρατηρήθηκε μείωση των συγκεντρώσεων των κύριων ατμοσφαιρικών ρύπων στην ΕΕ. Ωστόσο, το 95% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ εξακολουθεί να εκτίθεται σε συγκεντρώσεις ρύπων που υπερβαίνουν τις τιμές των κατευθυντήριων γραμμών της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) για την ποιότητα του αέρα και σχεδόν το 20% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ ζει σε περιοχές με συγκεντρώσεις αέριων ρύπων οι οποίες υπερβαίνουν τουλάχιστον μία προδιαγραφή της ΕΕ σχετικά με την ποιότητα του αέρα. Η ποιότητα του αέρα φθίνει σε επικίνδυνα επίπεδα σε ορισμένες περιοχές, ιδίως στις περιφέρειες εξόρυξης άνθρακα. Η έκθεση σε λεπτά αιωρούμενα σωματίδια ευθύνεται ετησίως για περίπου 400 000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη.
Το Natura 2000 είναι το μεγαλύτερο συντονισμένο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο. Παρέχει προστασία στα πλέον πολύτιμα και απειλούμενα είδη και ενδιαιτήματα της Ευρώπης.
Η ΕτΠ έχει εγκρίνει νομοθετικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με τα προγενέστερα ΠΔΠ. Το 2019, η ΕτΠ ενέκρινε γνωμοδότηση πρωτοβουλίας με θέμα « Προς ένα 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον », με εισηγητή τον Cor Lamers (NL/EPP) , δήμαρχο Σχίνταμ. Η γνωμοδότηση υποστηρίχθηκε από ειδικά αφιερωμένη μελέτη .
Με βάση την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το 8ο ΠΔΠ περιλαμβάνει έξι στόχους προτεραιότητας . Προκειμένου να αξιολογηθεί και να κοινοποιηθεί κατά πόσον η ΕΕ βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτών των στόχων, η πρόταση για το 8ο ΠΔΠ προτείνει τη θέσπιση νέου πλαισίου παρακολούθησης.
Στις 13 Οκτωβρίου 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) δεσμεύθηκαν για ένα νέο στάδιο συνεργασίας με στόχο την επιτάχυνση της υλοποίησης της Πράσινης Συμφωνίας στους δήμους και τις περιφέρειες της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια συζήτησης με τον Frans Timmermans, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία κάλεσε τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να κάνουν κτήμα τους την Πράσινη Συμφωνία και να τη διαπλάσουν στους τομείς αρμοδιότητάς τους. Διαβάστε εδώ τη σχετική ανακοίνωση Τύπου .
Η πρωτοβουλία « Πράσινη Συμφωνία και Τοπική Δράση » αποτελεί νέα πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών που έχει ως στόχο να τεθούν οι δήμοι και οι περιφέρειες στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και να εξασφαλιστεί ότι τόσο η στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ΕΕ όσο και τα σχέδια ανάκαμψης από την πανδημία COVID-19 θα μετουσιωθούν σε απευθείας χρηματοδότηση των δήμων και των περιφερειών και σε απτά έργα για κάθε περιοχή. Η «Πράσινη Συμφωνία και Τοπική Δράση» εγκαινιάστηκε στις 15 Ιουνίου 2020 με τη δημιουργία ειδικής ομάδας εργασίας, αποτελούμενης από 13 μέλη . Διαβάστε εδώ την ανακοίνωση Τύπου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών εκπόνησε γνωμοδότηση με θέμα το 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (ΠΔΠ), την κοινή περιβαλλοντική στρατηγική της ΕΕ με ορίζοντα το 2030 που υποστηρίζει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία . Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για το 2020 , οι περιβαλλοντικές προοπτικές της Ευρώπης για τις επόμενες δεκαετίες είναι αποθαρρυντικές. Η Ευρώπη πάσχει από εντατικοποίηση της γεωργίας, απώλεια βιοποικιλότητας, υποβάθμιση των οικοσυστημάτων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας και κακή ποιότητα του αέρα. Το 95% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ εκτίθεται καθημερινά σε συγκεντρώσεις ρύπων που υπερβαίνουν τις τιμές των κατευθυντήριων γραμμών της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) για την ποιότητα του αέρα, προκαλώντας ετησίως 400 000 πρόωρους θανάτους.
Στην έκθεση του 2020 για την κατάσταση του περιβάλλοντος , ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) προειδοποιεί ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει περιβαλλοντικές προκλήσεις πρωτοφανούς κλίμακας και επείγοντος χαρακτήρα. Παρότι οι πολιτικές της ΕΕ για το περιβάλλον και το κλίμα έχουν αποφέρει ουσιαστικά οφέλη κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η Ευρώπη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα σε τομείς όπως η απώλεια βιοποικιλότητας, η χρήση των πόρων, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι για την υγεία και την ευημερία μας.
Εισηγητής της ΕτΠ για το 8ο ΠΔΠ είναι